In de zomer van 2018 is gewerkt aan een meerjarenplan voor de Ambassade van de Noordzee. Hieronder is het plan samengevat. De teksten zijn geschreven door de initiatiefnemers van de Ambassade en leden van een werkgroep die in de zomer van 2018 vijf keer samen kwam. Er is hierbij onder meer gebruik gemaakt van de notulen van de zittingen die in het voorjaar 2018 in Den Haag hebben plaatsgevonden. Ook is in groepsverband de recente publicatie Oog in Oog met Gaia van Bruno Latour gelezen. Sommige definities en concepten, zoals de idee van collectieven zijn gebaseerd op het werk van Latour. In de lange versie van het plan is ook een aantal referenties en bronnen opgenomen.
Samenvatting meerjarenplan
Ambassade van de Noordzee: ruimte voor zee-emancipatie
“A human being is part of a whole, called by us the ‘Universe’ – a part limited in time and space. He experiences himself, his thoughts, and feelings, as something separated from the rest – a kind of optical delusion of consciousness. This delusion is a kind of prison for us, restricting us to our personal desires and to affection for a few persons nearest us. Our task must be to free ourselves from this prison by widening our circle of compassion to embrace all living creatures and the whole of nature in its beauty.”
Albert Einstein
Over | De Ambassade van de Noordzee werkt aan alternatieve Noordzee-perspectieven die representatief zijn voor onze tijd, het Antropoceen. Vanuit een urgente betrokkenheid worden relaties tussen verschillende Noordzee-spelers – als aardgasvelden, kabeljauwen, vissers en plankton – op een speelse, open en kritische wijze onderzocht, verbeeld en vertegenwoordigd.
De Ambassade zet zich in voor de emancipatie van de Noordzee. Ze geeft stem aan de veelzijdigheid van de Noordzee in een aantal politieke collectieven van mensen en niet-mensen. Hier komen de belangen van zeebewoners, zeegebruikers, zeemigranten, zeecycli en zeelandschappen samen. De Ambassade onderzoekt of de Noordzee een eigen rechtspersoon moet zijn om volwaardig deel te kunnen nemen aan de samenleving.
De Ambassade is een vrije ruimte waarin mensen en niet-mensen elkaar, en zichzelf, tegenkomen. Mensen kunnen er relaties met de Noordzee opnieuw verkennen en vormgeven. In het proces worden verschillende collectieven, bestaande uit mensen en niet-mensen, over institutionele en disciplinaire grenzen met elkaar verbonden.
Missie | De Noordzee in al haar diversiteit emanciperen tot volwaardige politieke speler via collectieven van mensen en niet-mensen.
Visie | De Noordzee is van zichzelf. In het Antropoceen zijn nieuwe vormen van verbeelding, verbinding en vertegenwoordiging nodig om de Noordzee in al haar diversiteit te kunnen zien en begrijpen. De Ambassade van de Noordzee verenigt op urgente en vindingrijke wijze mensen en niet-mensen in en rond de Noordzee. Bouwend aan meer inclusieve zee-perspectieven, onderzoekt de Ambassade of de Noordzee een zelfstandig rechtspersoon moet zijn.
Doelen | De Ambassade van de Noordzee vertaalt de historische, biologische en culturele verbondenheid van mens en zee in een eigentijdse politieke beweging. Het is een casus van het Parlement van de Dingen, waarin ook niet-mensen, van zandbanken en aardgasvelden tot kabeljauwen en algen, politiek vertegenwoordigd zijn. Daartoe zijn drie doelstellingen geformuleerd:
- Mensen inzicht geven in de grootschalige invloed van niet-mensen in en rond de Noordzee en de diepgaande verbintenis tussen menselijke en niet-menselijke Noordzee-spelers (zelf-reflectief).
- Het politieke spectrum verbreden, zodat ook niet-menselijke spelers in en rond de Noordzee een stem en politieke invloed krijgen (activistisch).
- Het huidige Noordzee-poldermodel innoveren door mensen en niet-mensen te associëren, partijen over institutionele grenzen te verbinden en alternatieve Noordzee-scenario’s te verbeelden (diplomatiek en creatief).
Strategie
- Verbeelden: de Ambassade gebruikt verbeelding als instrument om de diepte, diversiteit en bewegingen van de Noordzee te onderzoeken en te representeren. Door te varen, duiken, zwemmen en aanschouwen worden de vele bewegingen, bewoners, structuren en smaken van de Noordzee aan wal gebracht. Kunstenaars, filosofen, wetenschappers en ontwerpers – denkers en doeners – worden uitgenodigd om nieuwe verhalen, perspectieven, gespreksmogelijkheden en handelingen met betrekking tot de Noordzee te genereren. De Ambassade gebruikt verbeelding als een katalysator om relaties tot de Noordzee te herzien en alternatieve toekomstscenario’s met de zee te ontwikkelen.
- Verbinden: in een tijd van democratisch zwart-wit denken en politieke polarisatie, legt de Ambassade van de Noordzee de nadruk op de grijze diversiteit van het (zee)leven en de relaties die ons binden met de Noordzee. De Ambassade verenigt mensen aan niet-mensen in ontmoetingen en gemeenschappen, bouwt een netwerk op van Noordzee-tolken en slaat creatieve bruggen tussen verschillende Noordzee-instanties en -spelers.
- Vertegenwoordigen: de Ambassade van de Noordzee geeft een politieke stem aan niet-menselijke Noordzee-spelers. Ze inventariseert en emancipeert belangen, wensen en rechten van verschillende Noordzee-spelers en probeert waar dat kan direct met hen te overleggen (waar dat niet kan worden passende Noordzee-tolken ingezet). Ze onderzoekt de relaties tussen Noordzee-spelers, mensen en niet-mensen, en vormt met hen nieuwe ecologische bewegingen. Deze bewegingen worden door de Ambassade breed vertegenwoordigd in de maatschappij: van festivals, scholen en bedrijven tot in rechtszalen.
Fasering
Fase 1: Luisteren (2018 – 2021) Emancipatiefase: (wetenschappelijke) erkenning
Vertrekkend vanuit de onderzoeksvraag ‘Wat doet de Noordzee?’ zal de Ambassade zo goed mogelijk luisteren naar de zee en in gesprek gaan met verschillende specialisten. De Ambassade zal in de eerste plaats op zoek gaan naar de belangrijkste zeebewegingen (van delta- tot golfstroom). Daarna begint de omvangrijke taak van de compositie van nieuwe politieke Noordzee-collectieven van mensen en niet-mensen. Hierbij stelt Ambassade zich open voor de conflicten en relaties van Noordzee-spelers die allemaal, vanuit eigenbelang, hun buren en omgeving actief manipuleren en de zee daarmee, uiteindelijk, in beweging zetten. De collectieven dienen gezamenlijk zo volledig mogelijk de verscheidenheid van de Noordzee te representeren en nieuwe perspectieven op de Noordzee te openen. Voor ieder collectief wordt in ieder geval een alfa- en bèta-tolk aangesteld en taalonderzoek uitgevoerd (zodat er een bewustzijn ontstaat van de benodigde taal en het tekort van menselijke taal om het collectief goed te kunnen representeren: zie ecolinguistics). De onderzoeksfase eindigt met de presentatie van de samengestelde collectieven.
Fase 2: Spreken (2021 – 2026) Emancipatiefase: Sociale acceptatie
Wanneer de collectieven zijn gevormd (nooit gefixeerd, maar altijd in beweging) kan de meerstemmige Noordzee zich laten zien, horen, voelen, ruiken en proeven in een nieuwe vorm van politiek activisme. In deze fase ligt de focus ligt op de vertegenwoordiging van de Noordzee-collectieven. Het doel van deze fase is om de eigentijdse verbondenheid van mens en zee een stem te geven en de politieke potentie van nieuwe ecologische bewegingen zichtbaar te maken. Dit gaat uiteraard niet zonder conflict: verbondenheid tussen Noordzee-spelers is niet alleen een keuze, maar ook een verwikkeling die kan bestaan uit tegengestelde belangen. De Noordzee gaat daarover in gesprek met zowel een breed publiek als de nodige specialisten (denk aan politici en beleidsmakers). In deze fase organiseert de Ambassade meerdere Noordzee-interventies en zal de Noordzee op allerlei manieren van zich laten horen.
Fase 3: Onderhandelen (2026 – 2030) Emancipatiefase: Wettelijke gelijkheid
Nadat de gevormde Noordzee-bewegingen zich hebben uitgesproken (zijn gearticuleerd), begint de Ambassade met een serie onderhandelingen met andere instanties. Op riskante diplomatieke wijze (bij geen vrede, oorlog) behartigt zij de belangen van haar achterban en zet zij zich in voor een Noordzee-inclusieve democratie. Een belangrijk onderdeel van deze fase is het ‘landen’ van de gevormde Noordzee-collectieven in het huidige web van menselijke wetten, belangen en regelgeving. Dit zal de nodige vragen oproepen, fricties veroorzaken en kansen zichtbaar maken. De Ambassade van de Noordzee zal zich gaan associëren met andere instanties, haar relaties met andere – aan de Noordzee grenzende – natiestaten formaliseren en juridisch onderzoeken of het wenselijk is de Noordzee tot zelfstandig rechtspersoon te verklaren. Mocht dit zo zijn, dan wordt er in deze derde fase doorlopend gebouwd aan een Noordzee-zaak.
Meedoen? Stuur een mail naar anne@ambassadevandenoordzee.nl